Gwella Cyfleoedd Cyflogaeth i Bobl Ifanc ag Anableddau Dysgu ac Awtistiaeth: Safbwynt Rhiant
Cyflwyniad: Diweddar adroddiad gan Gerraint Jones-Griffiths, Dysgu Anabledd Cymru, mewn cydweithrediad â Andrea Meek a Dr. Elisa Vigna o Ganolfan Genedlaethol Iechyd Meddwl Prifysgol Caerdydd, sy’n taflu goleuni ar brofiadau a safbwyntiau rhieni ynghylch cyflogaeth gefnogol i bobl ifanc ag anableddau dysgu neu/neu awtistiaeth. Mae’r adroddiad yn pwysleisio’r angen am gynyddu cymorth, cyfathrebu cliriach, a newid mewn disgwyliadau cymdeithasol i hwyluso’r broses drosglwyddo llwyddiannus y bobl ifanc hyn i’r gweithlu.
Prif Ganfyddiadau: Mae sesiwn ryngweithiol yr adroddiad gyda rhieni wedi datgelu nifer o themâu allweddol, gan gynnwys rhwystrau i gyflogaeth, disgwyliadau ar gyfer pobl ifanc, manteision cyflogaeth, a chyngor i ysgolion, colegau, a chyrff llywodraethol. Rhwystrau i Gyflogaeth: Trafododd rhieni’r rhwystrau cymdeithasol a wynebir gan bobl ifanc ag anableddau dysgu ac awtistiaeth wrth geisio cyflogaeth. Archwiliwyd y model cymdeithasol o anabledd, gan bwysleisio’r angen i fynd i’r afael â rhagfarnau a chreu amgylcheddau cynhwysol. Nododd yr adroddiad y gyfradd gyflogaeth isel o 4.8% ar gyfer pobl ifanc ag anableddau dysgu ac awtistiaeth, gyda rhieni’n ei ategu i ddisgwyliadau isel gan ysgolion, addysg, a gwasanaethau.
Disgwyliadau a Manteision Cyflogaeth: Mewn trafodaethau, soniodd rhieni am swyddi breuddwyd eu plant ifanc a bwysleisiodd bwysigrwydd cyflogaeth o ran rhoi strwythur, diben, annibyniaeth, gwell sgiliau cyfathrebu, a theimlad o berthyn i dîm. Rhoddwyd pwyslais hefyd ar fanteision gweithio yn y gymuned, ennill cyflog, a chymorthu i fyw bywyd o ansawdd uwch.
Argymhellion ar gyfer y Dyfodol: Detholodd yr adroddiad argymhellion allweddol gan rieni, gan ganolbwyntio ar y cymorth sydd ei angen i bobl ifanc, cymorth i rieni, camau i ysgolion a cholegau, a rol awdurdodau lleol a Llywodraeth Cymru.
Cymorth i Bobl Ifanc:
• Arbrofiad cynnar â thrafodaethau gyrfa a fforymau gyrfa ystyrlon.
• Cymorth i ganfod cryfderau, datblygu CVs, a chael cymwysterau angenrheidiol.
• Cymorth i sgiliau cymdeithasol ac analîs tasgau ar gyfer ymdrin â hierarchi.
Cymorth i Rieni/Ofalwyr:
• Hyfforddiant gwaith, hyfforddiant teithio, dadansoddi tasgau, a chymorth personol.
• Cyfathrebu clir gan gyflogwyr posibl ac addysgwyr.
• Addysg sgiliau bywyd mewn ysgolion, gyda phwyslais ar sgiliau ymarferol.
Cyfraniad Ysgolion a Cholegau:
• Dolenni uniongyrchol â chyflogwyr, addysgu pwnc galwedigaethol, a hyfforddiant ymwybyddiaeth sgiliau bywyd.
• Argaeledd hyfforddiant gwaith mewn sefydliadau addysgol.
• Iaith gadarnhaol, addysg ganolbwyntio ar sgiliau, a nodi amcanion cyflogaeth posibl.
Gweithredoedd Awdurdodau Lleol a Llywodraeth:
• Darparu hyfforddiant teithio a gweithio mewn partneriaeth â sefydliadau amrywiol.
• Dyfarnu cyllid priodol, cynnig profiadau, a sicrhau bod cymorth yn cyd-fynd â’r addewidion a wnaed.
• Cyfathrebu a chydweithio gwell rhwng ysgolion, colegau, a rhieni.
Casgliad: Mae’r adroddiad yn dod i ben gyda galwad am barhau â chefnogaeth gan Lywodraeth Cymru, ysgolion, colegau, a llywodraethau lleol i hyrwyddo a hwyluso cyflogaeth gefnogol, interniaethau, prentisiaethau, a gwasanaeth hyfforddiant gwaith cenedlaethol. Mae rhoi terfyn ar brosiect Engage to Change wedi creu bwlch nodedig mewn darpariaeth, gan angen gweithredu brys i roi grym i bobl ifanc ag anableddau dysgu ac/neu awtistiaeth ar eu taith tuag at gyflogaeth. Mae cyfathrebu cliriach, disgwyliadau cynyddol, a gwasanaethau gwell mewn institiadau addysgol yn elfennau hanfodol i gyflawni’r nod hwn. Mae’r adroddiad yn pleidleisio dros ddull cynhwysfawr sy’n cynnwys rhieni, addysgwyr, a gwneuthurwyr polisi yn gweithio gyda’i gilydd i greu amgylchedd mwy cynhwysol a chefnogol ar gyfer y bobl ifanc hyn.
To read the English report, go to this link: parent report
To Read the Welsh report, go to this link: adroddiad rhiant